Polyurethane (PU) là một loại vật liệu polymer tổng hợp được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là ngành thời trang. Với những đặc tính nổi bật như độ bền cao, khả năng chống thấm nước, chịu mài mòn tốt và tính thẩm mỹ cao, PU đã trở thành chất liệu “quốc dân” được ứng dụng trong đa dạng sản phẩm từ giày dép, túi xách đến quần áo, phụ kiện.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc cái nhìn toàn diện về polyurethane, bao gồm: Khái niệm và lịch sử hình thành của PU, cấu tạo và tính chất nổi bật, ứng dụng của PU trong ngành công nghiệp thời trang, cách bảo quản và vệ sinh sản phẩm làm từ PU. Qua đó, bạn sẽ hiểu rõ hơn về loại vật liệu “đa zi năng” này và tự tin lựa chọn, sử dụng các sản phẩm thời trang từ PU.
Polyurethane (PU) là gì?
Polyurethane (PU) là một loại vật liệu polymer tổng hợp, được tạo thành từ phản ứng giữa các polyol (chất chứa nhiều nhóm hydroxyl -OH) và các diisocyanate hoặc polymeric isocyanate với sự có mặt của chất xúc tác và các phụ gia.
PU được phát minh lần đầu tiên vào năm 1937 bởi nhà hóa học người Đức – Otto Bayer và các cộng sự tại phòng thí nghiệm Leverkusen của tập đoàn I.G. Farben (tiền thân của Bayer AG ngày nay). Ban đầu, PU được ứng dụng chủ yếu trong lĩnh vực chế tạo lớp phủ bảo vệ, chất kết dính và chất đệm trong công nghiệp ô tô, đồ nội thất.
Đến những năm 1960, PU bắt đầu được ứng dụng rộng rãi hơn trong ngành dệt may và da giày với vai trò là chất liệu thay thế cho da tự nhiên. Nhờ khả năng giả da “thần sầu”, PU nhanh chóng chiếm được cảm tình của các nhà thiết kế và trở thành xu hướng của thời trang những năm 1970 – 1990.
Cấu tạo và tính chất nổi bật của PU
Cấu tạo
PU có cấu trúc mạch đa khối, trong đó các khối cứng (hard segments) chứa nhóm urethane (-NHCOO-) xen kẽ với các khối mềm (soft segments) có chứa polyol. Tỷ lệ và sự phân bố của các khối cứng và mềm sẽ quyết định đến tính chất cơ lý của vật liệu PU.
Công thức cấu tạo tổng quát của PU như sau:
(-R-NHCOO-R’-OCONH-R-NHCOO-R”-)n
Trong đó:
- R: Nhóm gốc của diisocyanate
- R’, R”: Nhóm gốc của polyol
- n: Số lượng mắt xích lặp lại trong mạch đa khối
Tính chất nổi bật
- Độ bền cơ học cao: PU có khả năng chịu lực kéo, xé, mài mòn, uốn, va đập tốt. Sản phẩm làm từ PU rất khó bị biến dạng, đứt gãy.
- Khả năng chống thấm nước, chống ẩm tuyệt vời: Với cấu trúc mạch polyme đặc chắc, PU gần như không thấm nước và hơi ẩm. Đây là ưu điểm lớn của PU so với da tự nhiên.
- Độ đàn hồi và độ mềm dẻo cao: PU mang lại cảm giác mềm mại, êm ái khi tiếp xúc với da nhưng vẫn đảm bảo sự đàn hồi cần thiết.
- Tính thẩm mỹ cao: PU có thể được nhuộm màu đa dạng, dập vân, dập nổi tạo các họa tiết, texture bắt mắt như vân da thật.
- Độ bền nhiệt tốt: PU có thể chịu được nhiệt độ từ -40 đến 120 độ C mà không bị biến dạng, phân hủy.
- An toàn, thân thiện: PU không chứa các hóa chất độc hại, an toàn khi tiếp xúc trực tiếp với da người.
Ứng dụng của PU trong ngành thời trang
Giày dép
PU là chất liệu phổ biến trong sản xuất giày dép. Phần thân giày, đế giày, lót giày đều có thể làm từ PU với những ưu điểm như:
- Tạo cảm giác êm ái, thoải mái khi di chuyển
- Chống trơn trượt, chống mài mòn tốt
- Chống thấm nước hiệu quả
- Độ bền cao, giữ form dáng ổn định
- Dễ vệ sinh, lau chùi
Các loại giày công sở, giày thể thao, sandal, dép xỏ ngón… đều có thể làm từ PU với kiểu dáng và màu sắc đa dạng.
Túi xách
Túi xách là phụ kiện thời trang quan trọng của phái đẹp. Chất liệu PU được ứng dụng nhiều trong sản xuất túi xách vì những lợi thế:
- Trọng lượng nhẹ, dễ di chuyển mang theo
- Khả năng chống thấm nước, chống bám bẩn tốt
- Màu sắc tươi sáng, dễ phối đồ
- Độ bền cao, hạn chế trầy xước, rách
- Giá thành phải chăng hơn so với túi da thật
Túi xách PU có nhiều kiểu dáng như túi đeo chéo, túi quai xách, ví cầm tay, balo… phù hợp với nhiều phong cách và hoàn cảnh sử dụng.
Trang phục
PU cũng là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thiết kế thời trang trong việc tạo nên những bộ trang phục ấn tượng. Sử dụng PU trong may mặc mang lại nhiều lợi ích như:
- Khả năng giữ form dáng, tôn dáng người mặc
- Màu sắc phong phú, dễ mix-match
- Tính thẩm mỹ cao, tạo điểm nhấn cho set đồ
- Chống thấm nước, lạnh tốt, phù hợp mặc vào mùa đông
- Giá thành hợp lý so với trang phục da thật
Các item thời trang công sở làm từ PU được ưa chuộng như:
- Áo khoác da: Thiết kế cổ bẻ, dáng suông hoặc dáng ôm, tone màu trung tính (đen, nâu, be…)
- Chân váy bút chì: Form ôm, dài ngang bắp chân, xẻ sau, màu sắc trang nhã
- Quần âu: Dáng ống suông hoặc ống côn, cạp cao, có ly, màu sắc đơn sắc
- Váy liền thân: Thiết kế đơn giản, trơn màu hoặc phối họa tiết, có thể kết hợp với thắt lưng
Bảo quản và vệ sinh sản phẩm từ PU
Bảo quản
- Tránh để sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài, dễ khiến bề mặt PU bị bạc màu, giòn rụng.
- Khi không sử dụng, nên cất sản phẩm trong túi vải và để nơi khô ráo, thoáng mát.
- Hạn chế cho sản phẩm tiếp xúc với các vật sắc nhọn, hóa chất ăn mòn để tránh trầy xước, hư hỏng.
Vệ sinh
- Nên vệ sinh sản phẩm PU thường xuyên bằng khăn ẩm để loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi bám trên bề mặt.
- Tuyệt đối không giặt sản phẩm PU bằng máy giặt, chất tẩy rửa mạnh.
- Nếu bị vấy bẩn, dùng khăn mềm thấm dung dịch xà phòng loãng lau nhẹ nhàng rồi lau lại bằng khăn ẩm.
- Để sản phẩm khô tự nhiên, tránh sử dụng máy sấy vì nhiệt độ cao sẽ làm hỏng bề mặt PU.
Khắc phục sản phẩm PU bị hư hỏng
- Nếu sản phẩm PU không may bị rách, hãy dùng keo dán chuyên dụng để khâu vá. Lưu ý chọn loại keo trong suốt và chuyên dùng cho chất liệu giả da.
- Trường hợp bề mặt PU bị xước nhẹ, bạn có thể sử dụng xi đánh giày cùng màu để đánh bóng và che đi vết xước.
- Nếu sản phẩm bị nấm mốc do để ở nơi ẩm ướt, hãy lau sạch bằng khăn ẩm rồi để khô hoàn toàn. Sau đó dùng cồn 70 độ lau toàn bộ bề mặt để diệt nấm mốc.
- Trong trường hợp sản phẩm PU bị bạc màu nghiêm trọng hoặc lớp phủ PU bong tróc nhiều, tốt nhất nên mang đến thợ chuyên nghiệp để xử lý, tránh tự ý sơn lại gây hư hỏng nặng hơn.
Một số lưu ý khi sử dụng sản phẩm PU
- Không để sản phẩm PU tiếp xúc với các vật dụng sắc nhọn, có khả năng đâm rách bề mặt như: chìa khóa, dao, kéo…
- Tránh để sản phẩm PU gần các nguồn nhiệt cao như: bếp, lò sưởi, lửa trại… vì dễ gây cháy, nóng chảy.
- Không nên ngồi lên sản phẩm PU khi mặc quần áo có đinh tán, khóa kéo sắc vì dễ làm xước bề mặt.
- Hạn chế để sản phẩm PU tiếp xúc lâu với nước, đồ ăn dầu mỡ, hóa mỹ phẩm… Nếu không may dính bẩn, nên lau sạch ngay bằng khăn ẩm.
- Khi không sử dụng, bảo quản sản phẩm PU trong túi vải mềm, tránh túi nilon dễ gây bí ẩm, nấm mốc.
Trên đây là những chia sẻ về cách bảo quản và vệ sinh sản phẩm từ chất liệu PU. Hy vọng qua bài viết, bạn đã nắm được các mẹo giúp duy trì sản phẩm PU luôn bền đẹp và sáng bóng như mới. Hãy áp dụng ngay những lưu ý trên để kéo dài tuổi thọ cho các sản phẩm yêu thích của mình nhé!
Các câu hỏi liên quan
Vải đũi có khả năng thấm hút mồ hôi tốt hơn vải cotton và polyester bao nhiêu lần?
Theo nghiên cứu, vải đũi có khả năng thấm hút mồ hôi cao gấp 1,5 lần vải cotton và gấp 5 lần vải polyester. Nhờ cấu trúc xốp và độ xoắn cao của sợi, vải đũi giúp đẩy nhanh quá trình bay hơi mồ hôi, mang lại cảm giác khô thoáng cho người mặc.
Vải đũi có độ bền cao hơn so với các loại vải khác không?
Vải đũi có độ bền cao gấp 2 lần vải cotton thông thường. Sợi đũi có độ bền kéo đứt lên tới 44-53 cN/tex, trong khi sợi cotton chỉ đạt 26-43 cN/tex. Ngoài ra, vải đũi còn có khả năng chống nhăn, co rút tốt, giữ được form dáng sau thời gian dài sử dụng.
Trang phục từ vải đũi có khả năng kháng khuẩn tự nhiên không?
Đúng vậy, vải đũi có khả năng kháng khuẩn tự nhiên nhờ chứa hoạt chất Lignin và Pectin. Các hoạt chất này giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc gây mùi, bảo vệ sức khỏe làn da người dùng. Đây là ưu điểm vượt trội của vải đũi so với cotton, polyester.
Ưu và nhược điểm của vải đũi so với cotton trong may trang phục công sở?
Ưu điểm của vải đũi so với cotton:
- Mềm mại, mát mẻ, thấm hút mồ hôi tốt hơn
- Kháng khuẩn tự nhiên, an toàn cho da
- Bền màu, giữ form dáng tốt hơn
Nhược điểm của vải đũi so với cotton:
- Giá thành cao hơn 20-30%
- Dễ nhăn, đòi hỏi giặt ủi cẩn thận hơn
Vải đũi thô và vải đũi xước có gì khác biệt?
- Vải đũi thô được dệt từ sợi đũi tơ tằm khô, có bề mặt hơi sần, thô ráp. Loại vải này thường được dùng may áo sơ mi, quần, váy, đầm công sở.
- Vải đũi xước có bề mặt trơn mịn hơn do được xử lý bằng kỹ thuật xước. Vải đũi xước mềm mại, nhẹ mát, phù hợp may các kiểu áo blouse, chân váy, đầm suông…
Vải đũi hoa có phù hợp may trang phục công sở không?
Vải đũi hoa với các hoạ tiết trang nhã như hoa nhí, hoa lá, đồ họa… rất phù hợp may trang phục công sở. Các mẫu áo sơ mi, chân váy, đầm liền từ vải đũi hoa mang lại vẻ ngoài nữ tính, duyên dáng cho phái đẹp, đồng thời tạo điểm nhấn ấn tượng cho set đồ.
Có nên giặt trang phục vải đũi bằng máy giặt không?
Nên giặt trang phục vải đũi bằng tay hoặc máy giặt ở chế độ giặt nhẹ, nước lạnh dưới 30°C. Không nên sử dụng chất tẩy mạnh, chà xát quá mạnh tay để tránh làm vải bị sờn, xù lông. Tốt nhất nên phơi khô trang phục vải đũi ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
Làm thế nào để ủi phẳng quần áo vải đũi không bị cháy, bóng?
Khi ủi quần áo vải đũi, nên sử dụng bàn ủi hơi nước ở nhiệt độ thấp dưới 110°C. Có thể đặt một miếng vải mỏng lên trên bề mặt vải đũi trước khi ủi để tránh làm vải bị cháy, bóng. Nên ủi mặt trái của quần áo và ủi theo chiều sợi vải để giữ form dáng tốt nhất.
Xu hướng sử dụng vải đũi trong ngành công nghiệp thời trang hiện nay như thế nào?
Vải đũi đang trở thành xu hướng của ngành thời trang bền vững trên thế giới. Nhiều thương hiệu lớn như Zara, H&M, Mango… đã sử dụng vải đũi trong các bộ sưu tập gần đây. Tại Việt Nam, vải đũi cũng được nhiều nhà thiết kế và doanh nghiệp ưa chuộng trong sản xuất trang phục công sở, thời trang đi biển, resort.
Sản lượng vải đũi của Việt Nam hiện nay đạt bao nhiêu?
Theo số liệu từ Hiệp hội Dệt May Việt Nam, sản lượng vải đũi của Việt Nam năm 2020 đạt khoảng 150 triệu mét, tăng 12% so với năm 2019. Xuất khẩu vải đũi cũng tăng trưởng mạnh mẽ với kim ngạch đạt 450 triệu USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Các thị trường xuất khẩu chính gồm Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, EU.
Tiềm năng phát triển của ngành sản xuất vải đũi tại Việt Nam?
Việt Nam có lợi thế về nguồn nguyên liệu và nhân công giá rẻ để phát triển ngành sản xuất vải đũi. Nhiều doanh nghiệp dệt may trong nước đã đầu tư dây chuyền, công nghệ hiện đại để nâng cao chất lượng, mẫu mã vải đũi. Dự báo nhu cầu vải đũi trên thị trường thế giới sẽ tiếp tục tăng khoảng 10%/năm trong giai đoạn 2021-2025, mở ra cơ hội xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Nếu bạn đang tìm kiếm những sản phẩm chất lượng từ PU như túi xách, ví, thắt lưng… thì Dony chính là địa chỉ đáng tin cậy dành cho bạn. Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực sản xuất phụ kiện thời trang, Dony tự hào mang đến những sản phẩm PU cao cấp, đẹp mắt và cực kỳ bền bỉ.
Toàn bộ sản phẩm PU tại Dony đều được làm từ nguyên liệu nhập khẩu, trải qua quy trình sản xuất nghiêm ngặt và kiểm tra chất lượng kỹ càng trước khi đến tay khách hàng. Bạn hoàn toàn có thể yên tâm về độ bền, tính thẩm mỹ cũng như sự an toàn của sản phẩm khi lựa chọn Dony.
Dony cam kết mang lại sự hài lòng tuyệt đối cho quý khách hàng bằng chất lượng sản phẩm vượt trội, dịch vụ chu đáo và mức giá cực kỳ hợp lý. Đừng quên chia sẻ bài viết hữu ích này đến bạn bè, người thân để lan tỏa thông tin bổ ích nhé! Cảm ơn bạn đã đồng hành cùng Dony!
